BANJALUKA, Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske demantovalo je navode Centra za životnu sredinu koji se odnose na navodno neispunjavanje EU direktiva i zakona o zaštiti životne sredine pri realizaciji projekta Termoelektrane “Stanari”.
Postupak procjene uticaja na životnu sredinu za projekat Termoelektrane “Stanari” proveden je po zahtjevu EFT – Termoelektrana “Stanari”, u skladu sa Zakonom o zaštiti životne sredine i podzakonskim aktima donesenim po osnovu zakona, saopšteno je iz Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Srpske.
Ovo je urađeno na javan i transparentan način, uz učešće zainteresovanih strana i javnosti koja je bila blagovremeno obavještena o pokrenutom zahtjevu, mjestu i vremenu održavanja javne rasprave i organima kojima su mogle biti dostavljene primjedbe na nacrt Studije i podneseni zahtjev.
Studija uticaja na životnu sredinu izrađena je u skladu sa odredbama Zakona o zaštiti životne sredine i podzakonskim aktima donesenim po osnovu Zakona od licencirane institucije IPSA Institut Sarajevo, a reviziju Studije izvršio je Institut za građevinarstvo “IG” Banjaluka, takođe institucija koja posjeduje licencu ovog ministarstva za obavljanje djelatnosti iz oblasti zaštite životne sredine.
Nakon provedene procedure doneseno je Rješenje o odobravanju studije za Termoelektranu “Stanari”, snage 410 megavata, sa tehnologijom sagorijevanje uglja u sprašenom stanju.
Rješenjem o odobravanju Studije naložene su mjere kojih se investitor mora pridržavati za vrijeme izgradnje i eksploatacije objekta.
Na osnovu zahtjeva “EFT – Rudnik i Termoelektrana Stanari”, a na osnovu priloženog Aneksa Ugovora o koncesiji za izgradnju i korišćenje “Termoelektrane Stanari”, od 15. jula 2010. godine, izvršena je izmjena rješenja kojim je odobrena Studija uticaja na životnu sredinu za postrojenje termoelektrane “Stanari” u Stanarima.
Izmjena je izvršena u pogledu snage postrojenja koja je smanjena na 300 megavat i primjene tehnologije sagorijevanja uglja u Cfs kotlu (cirkulacionom fluidizovanom sloju) sa podkritičnim parametrima pare.
U dokumentaciji dostavljenoj od investitora ovog projekta, uz izjavu za izmjenu rješenja navedeni su i razlozi koji se odnose na nemogućnosti obezbjeđenja ekonomski prihvatljive ponude za isporuku i izgradnju TE Stanari instalisane snage 410 MW, različite otežavajuće okolnosti na tržištu .
To je dovelo do odluke o izgradnji bloka sa navedenim parametrima i sa promijenjenom snagom, a što je rezultiralo aneksiranjem Ugovora o koncesiji i promjenom snage bloka na 300 megavata i promjenom tehnologije sagorijevanja uglja.
Kako bi odredbe Ugovora o koncesiji bile pravilno primjenjene i kako ne bi bilo smetnji za pribavljanje dozvole za proizvodnju električne energije, izvršena je izmjena Rješenja o odobravanju Studije uticaja na životnu sredinu.
Prilikom donošenja navedenih rješenja, Ministarstvo je cijenilo navode date u Studiji uticaja na životnu sredinu koji se odnose na izabranu tehnologiju za sagorijevanje energenta, ne ulazeći u porijeklo navedene tehnologije kao što stoji u navodima Centra za životnu sredinu.
Studijom je precizirano da će se primjenom tehnologije sagorijevanja uglja u fluidiziranom sloju lakše vršiti kontrola emisija iz postrojenja, odnosno ovo postrojenje će sagorijevati ugalj u cirkulacionom fluidiziranom sloju, umjesto sagorijevanja uglja u sprašenom stanju, što bi zahtijevalo mljevenje uglja i stvaranje velike koncentracije prašine.
Ovaj ugalj ne sadrži povećane koncentracije sumpora, tako da nema ni mogućnosti pojave povećanih emisija sumpor-dioksida primjenom mjera navedenih u rješenju ovog Ministarstva.
Projektom je utvrđeno i odgovarajuće zbrinjavanje pepela koji nastaje u procesu sagorijevanja uglja i niz drugih mjera zaštite životne sredine, tako da se primjenom istih i dobrom upravljačkom praksom, uticaji rada ovog postrojenja mogu dovesti u prihvatljiv nivo.
U Studiji nije navedeno da ovaj projekat može imati uticaj na životnu sredinu drugih država, koje zbog toga nisu o tome posebno obavještavane, niti je za vrijeme trajanja javnog uvida u opštini Doboj, kao i na osnovu obavještenja u dnevnom listu bilo zahtjeva zainteresovanih strana i javnosti drugih država za informacije o realizaciji ovog projekta.
Zahtjev je bio dostupan i na internet stranici Ministarstva.
U saopštenju se zaključuje da Republika Srpska nema obavezu strogog poštovanja direktiva EU, ali je prilikom donošenja Zakona o zaštiti životne sredine vršeno usklađivanje sa većim brojem Direktiva EU, što uključuje i odredbe koje se odnose na sprečavanje i kontrolu zagađivanja, te odredbe Espoo Konvencije o uticaju na životnu sredinu druge države.
Nevladina organizacija Centar za životnu sredinu iz Banjaluke saopštila je ranije, da nisu tačne tvrdnje vlasti Republike Srpske da će nova termoelektrana poštovati standarde zaštite životne sredine kakve propisuje Evropska unija. Srna
